Zakwasy – czym tak naprawdę są i jak im zapobiegać?

Ból mięśni po wysiłku fizycznym zna niemal każdy z nas. O przyczynach powstawania zakwasów oraz zależnościach między zakwasami a efektami ćwiczeń krąży wiele mitów. Dowiedz się, czym tak naprawdę są zakwasy, jak ich unikać, co zrobić, gdy już się pojawią i czy są szkodliwe dla naszego organizmu.

DOMS – czym tak naprawdę są zakwasy?

W trakcie wysiłku fizycznego mięśnie wykonują wzmożoną pracę. Nieustannie się rozciągają i kurczą, a gdy praca też jest większa niż zazwyczaj, dochodzi do mikrourazów włókien mięśniowych. To właśnie te uszkodzenia w przeciągu 24 to 72 godzin po wysiłku zaczynamy odczuwać w postaci bólu, który w medycynie określany jest jako DOMS, a potocznie nazywany jest zakwasami.

Często usłyszeć można teorię, że zakwasy spowodowane są wydzielaniem się i zaleganiem w mięśniach kwasu mlekowego. Organizm, broniąc się przed tymi uszkodzeniami, produkuje kwas mlekowy, który znajduje się w mięśniach w trakcie wysiłku i do dwóch godzin po jego ustaniu. Następnie transportowany jest do wątroby, gdzie bierze udział w procesach biochemicznych, by ostatecznie stanowić źródło energii dla naszego organizmu. Kwas mlekowy nie ma więc związku z zakwasami, jakie odczuwamy dobę po treningu.

Jak zapobiegać zakwasom?

Aby zapobiegać pojawieniu się zakwasów lub choćby zredukować ból mięśni, należy stosować kilka prostych zasad:

• dostosowanie intensywności i długości treningu do aktualnej formy
• rozgrzewka przed treningiem, która zwiększy elastyczność mięśni i sprawi, że podczas treningu będą one lepiej ukrwione
• rozciąganie po treningu, która przyspieszy regenerację organizmu
• ciepła kąpiel po treningu lub prysznic z przemiennie ciepłym i chłodnym strumieniem wody
• sauna
• automasaż z wykorzystaniem rolerów
• maść rozgrzewająca zastosowana na partie mięśni, które ćwiczyliśmy

Sprawdzone sposoby na zakwasy

Mimo zastosowania powyższych rad, zakwasy po treningu i tak mogą się pojawić, szczególnie gdy dopiero zaczynamy ćwiczyć lub wróciliśmy do ćwiczeń po długiej przerwie. Aby złagodzić ból mięśni, również możemy sięgnąć po maść rozgrzewającą lub maść z niesterydowym lekiem przeciwzapalnym, jak ibuprofen, diklofenak czy naproksen. Na zakwasy pomagają także ciepłe kąpiele z olejkami eterycznymi lub solą do kąpieli, sauna i masaże.

Zakwasy nie są konieczne do budowy tkanki mięśniowej. Doświadczeni sportowcy starają się unikać zakwasów, które uniemożliwiają realizowanie planu treningowego. Zakwasy nie są niczym złym, dopóki nie utrudniają codziennego funkcjonowania, powinniśmy jednak starać się, by po treningach zakwasy się nie pojawiały.

Artykuł powstał we współpracy z apteką internetową apteka-leki.pl

Fot. Shutterstock